38 milyon yıllık fosiller yıllar sonra anlaşıldı

Yaklaşık 38 milyon yıl önce, şimdiki Wyoming’de üç yılan bir arada toplanmış halde öldü. On yıllardır bu fosillerin kimliği bir sır olarak kaldı. Şimdi ise araştırmacılar bu yılanların yeni tanımlanan bir tür olduğunu ortaya çıkardı.

Arkeofili’de yer alan habere göre fosiller, 1976’da White River Formasyonu’nda keşfedildi ve araştırmacılar yılanların kümelenme davranışını ilk olarak 1986’daki bir çalışmada tanımladı. Yılanlar, ısınmak ve kış boyunca korunmak amacıyla kümelenmiş olabilir ve bu da fosil kayıtlarında sürüngenlerin sosyal davranışlarına dair ilk açık kanıt oldu. Fosiller, bu yılanların modern günümüzdeki karayılanlar (Thamnophis) gibi gruplar halinde kış uykusuna yatmış olabileceğini gösteriyor.

Zoological Journal of the Linnean Society dergisinde yayımlanan yeni bir çalışmada, bilim insanları fosilleri daha detaylı incelemek için yüksek çözünürlüklü Bilgisayarlı Tomografi (BT) taramaları kullandı.

Araştırma ekibi, yılanların modern günümüzdeki boalarla ilişkili olduğunu ve Hibernophis breithaupti olarak adlandırılan yeni bir türe ait olduklarını belirledi. Hibernophis, Latincede “kış geçirmek” anlamına gelen “hibernare” kelimesi ile Yunanca “yılan” anlamına gelen “ophis” kelimelerinin birleşiminden oluşuyor. Bu isim, yılanların alışılmadık sosyal davranışlarına bir gönderme yapıyor.

Bu davranışın sürüngenler için gerçekten alışılmadık olduğunu belirten çalışma ortak yazarı ve Alberta Üniversitesi’nde omurgalı paleontolog ve evrimsel biyolog olan Michael Caldwell, “Bugün yaşayan yaklaşık 15.000 farklı sürüngen türünden hiçbiri, karayılanların yaptığı şekilde kış uykusuna yatmaz” diyor.

Kuzey Amerika genelinde yaygın olan karayılanlar, Ekim ve Nisan ayları arasında ortak barınaklarda toplanır, bazen birbirlerine ulaşmak için uzun mesafeler kat eder. Karayılanlar kümeler halinde kış uykusuna yatarak, sıcaklık düştüğünde sıcak kalırlar.

“Kendi vücut sıcaklıklarını düzenleyemedikleri için kış boyunca mümkün olduğunca çok ısıyı korumanın bir yolunu bulmaları gerekir ve bunu büyük kütleler oluşturarak yaparlar” diyor Caldwell.

breithaupti de aynı nedenle kümelenmiş olabilir ve fosiller, hayvanlar ölürken bu sosyal davranışın bir anlık görüntüsünü yakalamış olabilir. Araştırmacılar, yılanların kışlık sığınaklarındayken küçük bir sele yakalandıklarından şüpheleniyorlar, bu yüzden tuzağa düştüler ve kısa sürede ince kumlu bir tabakayla kaplandılar.

Bu süreç sadece hayvanları bir grup halinde bir arada tutmakla kalmadı, aynı zamanda bütün halde, eklemli iskeletleri de korudu. Bu, yılanlar için özellikle nadirdir çünkü kolayca dağılabilen yüzlerce omurdan oluşuyorlar.

Caldwell, “Dünyanın müze koleksiyonlarında muhtemelen neredeyse bir milyon parçalanmış yılan omuru var. Bunları bulmak kolay. Ama bütün bir yılan bulmak? Bu çok nadir.” diyor.